ترجمه: آذین شریعتی
همه آنچه باید درمورد «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران» جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو و یکی از ده فیلم برتر سال 2018 از نگاه «موسسه فیلم آمریکا» بدانید:
دنیای تصویرآنلاین-«کتاب سبز» اولین کمدی-درام مستقل پیتر فارلی، داستان پیانیست سیاهپوست دان شرلی و محافظ و راننده‌ی ایتالیایی‌الاصلش تونی لیپ واللونگا را در تور کنسرت‌های سال 1960 جنوب آمریکا، روایت می‌کند. پسر تونی لیپ، نیک واللونگا به همراه فارلی و برایان هیز کری فیلمنامه را نوشته‌اند.
«کتاب سبز» در سپتامبر 2018 برای اولین بار در جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو نمایش داده شد و جایزه «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران» را بدست آورد. اکران عمومی فیلم در سینما‌های آمریکا از تاریخ 26 نوامبر 2018 توسط «یونیورسال پیکچرز» آغاز شد.
منتقدان، فیلم و بازی علی و مورتنسن در نقش دان شرلی و تونی لیپ را مورد تحسین قرار دادند و «هیئت ملی نقد» در آمریکا آن را بعنوان «بهترین فیلم سال 2018» برگزید.
فارلی، کمدی‌های قبلی خود را به همراه برادرش کارگردانی کرده بود و «کتاب سبز» اولین فیلم سینمایی بلندی است که به تنهایی کارگردانی آن را بر عهده داشته است.
مذاکرات اولیه با ویگو مورتنسن برای نقش آفرینی در فیلم، از مه 2017 آغاز شد. او برای این نقش 20 تا 25 کیلوگرم وزن اضافه کرد.
در تاریخ 30 نوامبر 2017، گروه اصلی بازیگران متشکل از مورتنسن، مهرشالا علی، لیندا کاردلینی و اقبال صبا تایید شدند و فیلمبرداری از همان تاریخ در اورلئان شروع شد. سباستین مانیسکالکو در ژانویه 2018 یه گروه پیوست.
فیلم برای اولین بار در جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو نمایش داده شد. پس از آن جشنواره فیلم اورلئان را در تاریح 17 اکتبر 2018 افتتاح کرد و در 9 نوامبر 2018 در جشنواره ای اف آی به نمایش درآمد و بعنوان فیلم مهمان در جشنواره فیلم بی اف آی لندن حضور پیدا کرد.
در یکی از کنفرانس‌های مطبوعاتی فیلم، زمانی‌که مورتنسون درمورد دیالوگ‌هایی که در فیلم وجود دارد و در زمان حال استفاده نمی‌شود حرف می‌زد، از کلمه «کاکا سیاه» استفاده کرد که واکنش‌های زیادی را برانگیخت. فردای آن روز موتنسون در جواب اعتراضات گفت: «نیت من این بود که بر علیه نژاد پرستی صحبت کنم، من حتی نمی‌تونم تصورکنم شنیدن این کلمه تحت هر شرایطی خصوصاً از طرف یک مرد سفید پوست چقدر می‌تواند آزار دهنده باشد. من از این کلمه نه در محیط عمومی و نه در فضای خصوصی استفاده نمی‌کنم. واقعاً متاسفم که دیشب این کلمه را به زبان آوردم و دیگر این کار را نمی‌کنم.»
نمایش«کتاب سبز» با اکران محدودی در 20 شهر آمریکا از 16 نوامبر 2017 آغاز شد و سپس از 21 نوامبر 2018 اکران گسترده‌تری به آن اختصاص یافت.
فروش فیلم از گیشه 25 سینما در هفته اول نمایش به 312000 دلار رسید، میانگین 12480 دلار از هر سینما. «ددلاین هالیوود» این میزان فروش را «کاملاً نارضایت بخش» عنوان کرد در حالیکه از نظر «درپ» یک «شروع موفق» بود و اشاره کرد تبلیغات شفاهی می‌تواند به اکران گسترده آن کمک کند.
اکران گسترده فیلم با افتتاحیه «رابین هود»، «کرید2» و «رالف اینترنت را خراب می‌کند» همراه شد و توانست از تاریخ21 تا 25 نوامبر 7-9 میلیون دلار فروش کند، 908000 دلار در روز اول اکران گسترده و 1 میلیون دلار در دومین روز و 5.4 میلیون دلار در سه روز آخر هفته. «ددلاین هالییود» در این مورد نوشت: «فروش افتتاحیه خیلی کمتر از آن است که بتوان آن را یک فروش موفق برای افتتاحیه در نظر گرفت. فیلم برای افزایش فروش احتیاج به تبلیغات شفاهی مخاطبان و کسب نامزدی برای جوایز سینمایی دارد.»
استودیو‌های رقیب شکایت دارند که «یونیورسال» خیلی تند رفته است و نباید تعداد سینما‌های این فیلم را در کمتر از یک هفته از 25 سینما به 1063 سینما افزایش می‌داد.
کتاب سبز / Green Book
کارگردان: پیتر فارلی، تهیه کننده: جیم برک، چارلز بی وسلر، برایان هیز کری، پیتر فارلی، نیک واللونگا، فیلمنامه نویس: نیک واللونگا، برایان هیز کری، پیتر فارلی، مدیر فیلمبرداری: شان پورتر، تدوین: پاتریک جی دان ویتو، موسیقی: کریس باورز، محصول: دریم ورکز پیکچرز، امبلین پارتنرز، پارتیسیپنت مدیا، کانندرم انترتینمنت، سینتیت مدیا، 2018 پخش از: یونیورسال پیکچرز، تاریخ پخش: 11 سپتامبر 2018 (جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو) 16 نوامبر 2018 (آمریکا)، 130 دقیقه، آمریکا، هزینه تولید: 23 میلیون دلار، فروش گیشه: 14 میلیون دلار
بازیگران: ویگو مورتنسن (فرانک تونی لیپ واللونگا)، مهرشالا علی (دان شرلی)، لیندا کاردلینی (دالارس واللونگا)، سباستین مانیسکلکو (جانی ونر)
خلاصه داستان:
دکتر دان شرلی پیانیست سیاهپوست چیره دست در راه تور کنسرت‌های خود در جنوب آمریکا در سال 1962، در جست‌و‌جوی یک راننده و محافظ با تونی لیپ آشنا می‌شود که اهل یکی از محله‌های ایتالیایی برانکس است. علیرغم تفاوت‌هایی که بین این دو وجود دارد، رشته‌های مودت به سرعت بینشان شکل می‌گیرد در حالیکه در طی این سفر با خطر و نژاد پرستی در دوران تبعیض نژادی روبرو می‌شوند.
واکنش منتقدان:
فیلم توانست در سایت «راتن تومیتوز» بر اساس 157 نقد نوشته شده، با میانگین امتیاز 7.8 از 10، نظر مثبت 82% منتقدان را بدست آورد. سایت نوشت: «کتاب سبز بیینده را به سفری غافلگیرکننده و لطیف در مسیری بالقوه پر فراز و نشیب می‌برد که با دستان ماهر پیتر فارلی هموار شده است.»
در سایت «متاکریتیک» بر اساس 44 نقد، این فیلم موفق شد میانگین امتیاز 70 از 100 را بدست آورد که نشان دهنده «نقد‌های عموماً مساعد» است.
مخاطبانی که در سایت «سینما اسکور» نظر سنجی شدند میانگین امتیاز A+ را بر اساس معیار A+ تا F به فیلم دادند و 85% مخاطبان سایت «پست ترک» درمورد فیلم نظر مثبت داشتند و 72% حتماً دیدن آن را پیشنهاد می‌کنند.
تاد مک‌کارتی از «هالیوود ریپورتر» نوشت: «بالا و پایین‌های سرگرم کننده شخصیت‌های ویگو مورتنسن و مهرشالا علی، باعث شده اولین فیلم بلند مستقل پیتر فارلی زنده و دوست داشتنی از آب دربیاید.»
استیو پاند از «درپ» نوشت: « هر چه مسیر سفر به سمت جنوب می‌رود و حجم هتاکی و تحقیر‌ها بالاتر می‌رود، فیلم هم تلخ‌تر می‌شود. اما به لطف بازی خوب مورتنسن و علی و کارگردان که می‌خواهد بدون حشو زواید داستانی درخور شنیدن تحویل بیننده بدهد، کاراکتر‌ها هرگز ناامیدتان نمی‌کنند.»
آن هارندی از «واشنگتن پست» نوشت: « کتاب سبز، همان تجربه رضایت بخش تماشای یک فیلم عامه پسند را که سال‌هاست هالیوود ساختنش را فراموش کرده، برای شما خلق می‌کند.»