ارغوان اشتری
دنیای تصویرآنلاین- دبورا یانگ منتقد فیلم آمریکایی یکی از مهمانان سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر بود.با او که با سینمای ایران آشنایی دیرینه دارد و در جشنوارههای مختلف جهانی فیلمهای ایرانی را تماشا میکند و در وبسایت هالیوود ریپورتر درباره فیلمهای ایرانی نقد مینویسد، به گفتوگو نشستهام.بخشهای ابتدایی این مصاحبه پیشتر در وب سایت جشنواره جهانی فیلم فجر منتشر شده است. در یکی دیگر از روزهای حضور او در جشنواره چند سوالی که فرصت نشده بود از او بپرسم ، پرسیدم و او مانند همیشه با حوصله به این پرسش ها پاسخ داد.
شما همیشه حامی سینمای ایران بودهاید. در جشنوارههای خارجی فیلمهای ایرانی را تماشا و پیگیری میکنید. نظرتان نسبت به فیلمهای ایرانی که در سال گذشته دیدهاید، چیست؟
فکر میکنم سال بسیار خوبی بود. فیلمسازان جوان جدیدی آمدهاند که پیشتر نمیشناختم و بهتازگی ظهور کردهاند. سینمای شما در وضعیت تحول قرار دارد. فکر میکنم فیلمسازان بزرگی مانند عباس کیارستمی راه را برای جوانان تازه، فیلمسازان جوان و موضوعات نو باز کردند. فیلمسازان در فیلمهایشان حرفهای تکراری نمیزنند. کارگردانان جوان جدیدی آمدهاند و فیلمهایی میسازند که نامتعارف و عجیب هستند و آثارشان کمی پیچیده است. اما به گمانم احساسات و بیان مدرنتر و بهروزتری دارند.
میتوانید نام یکی از این فیلمها را اشاره کنید؟
سال گذشته فیلمی به نام «رضا» ساخته علیرضا معتمدی را دیدم. شخصیت اصلی فیلم یکسری آگاهی نسبت به زنان زندگیاش دارد. داستان غیرمنتظره و بازیها بسیار خوب است. فکر میکنم مزیت بزرگی برای سینمای ایران است که نسل جدیدی از بازیگران ظهور کردهاند، جوانانی که چهره سینمای کشور شما را بسیار باورپذیر نشان میدهند.
پس از درگذشت عباس کیارستمی، سینمای ایران را در سالهای اخیر چه گونه ارزیابی میکنید؟ به نظرتان سینمای ایران وارد فاز جدیدی شده است؟
سینمای ایران در حالت فعلی جذاب است. شکاف مشخصی میان زمان حال و چند سال گذشته وجود ندارد. در مجموع صنعت سینمای ایران ریشههای قوی دارد. نسلهای گذشته مانند نسل عباس کیارستمی ریشههای بسیار قوی سینمای ایران را دواندند و جوانان از این ریشهها شکوفه دادهاند. آنها گلهای رز خودشان هستند و ایدههای خودشان را دارند. در آنها اعتمادی میبینم که در صنعت سینمای کشورهای دیگر ندیدم.
از میان نسل جدید، بازیگر محبوب شما کدام است؟
نوید محمدزاده.
در صنعت سینمای کشور خودتان آمریکا یا هالیوود، جنبش #Metoo «من هم همینطور» همچنان ادامه دارد و بازیگران و کارگردانانی مانند وودی آلن یا کوین اسپیسی دچار دردسر شدهاند. نظرتان چیست؟
سؤال بزرگی است که قرار است چه بر سر وودی آلن بیایید. ما میدانیم هاروی واینستین از سینما حذف شده است، اما بازیگر خوب و مشهور دیگری مانند کوین اسپیسی شاید دیگر نتواند فیلم بازی کند. این جنبش موضوع جدی است و آمریکاییها کمی افراطی رفتار کردهاند، اما آنها برای پیشرفتی جدید، ایجاد محیطی که زنان با امنیت کار کنند، بسیار جدی هستند. زنان نباید خودشان را در اختیار تهیهکنندگان، کارگردانان و بازیگران همکار قرار بدهند. میدانید مسئله واقعاً درباره تلاش برای اجبار مردان در هالیوود به درک این نکته است که زنان در اختیار آنها قرار ندارند. آنها نمیتوانند از زنانی که همکارشان هستند، سوءاستفاده کنند.
وودی آلن فیلم جدیدش را در اسپانیا میسازد. بعضی از کمپانیهای آمریکایی روی پروژه جدید او سرمایهگذاری نکردند.
نگرانی بزرگ من نیز وودی آلن است، چون او در مقام کارگردان بسیار محبوب است. موقعیت دیگر برای مایکل جکسون است. مستند «ترک کردن نورلند» نگاه من به او را تغییر داد. او هنرمند شگفتانگیز و مستعدی بود، همینطور وودی آلن، اما این یک رفتار انسانی دردآور است. فکر میکنم وحشتناک است و در نهایت از جنبه دیگر مثبت نیز است. امیدوارم محیطهای کاری بهتر شود.
در هالیوود نظرات ضدترامپ زیاد منتشر میشود و ترامپ مخالفان زیادی دارد. برداشت شما چیست؟
میتوانم بگویم ۹۰ درصد در هالیوود ضد ترامپ است: آلک بالدوین،مریل استریپ و… .علتش را نمیدانم. منظورم این است سینما مشخصاً یک فرم هنری است و تمام فرمهای هنری مردم را با نقطه نظرهای مختلف دور هم جمع میکند، کسانی که نگاه مستقل دارند به عنوان انگیزه اصلی در زندگی دنبال پول نیستند. بنابراین هیچ ارتباطی این دسته افراد و ترامپ وجود ندارد.
چرا نوید محمدزاده را در میان بازیگران جوان ایرانی دوست دارید؟
فیلمهای او همیشه غافلگیرکننده هستند.او روی پرده بسیار پرانرژی است.او ویژگیهای جدیدی به نقش هایی که انتخاب میکند، می آورد.
فیلم محبوب شما در سال گذشته میلادی در هالیوود یا در سینمای جهان چه بود؟ مثلا نظرتان نسبت به «رما» ساخته آلفونسو کوآرون یا «دله دزدان» ساخته هیروکازود کوره-ایدا چیست که نخل طلا را گرفت؟
من واقعا «رما» را تحسین میکنم.من «دله دزدان» را خیلی دوست دارم.من سالهاست که فیلمهای هیروکازو را دنبال میکنم. و به نظرم «دله دزدان» فیلمی شگفت انگیز است.
سال گذشته در مصاحبهایی که داشتیم، گفتید که آشنایی خوبی با سینمای کشورهای آفریقایی و عرب زبان مانند مصر دارید.
بله. من به جشنواره ای در آلگونا رفتم. که تا به حال دو بار برگزار شده و جشنوارهی نوپایی است.من در این جشنواره داور بودم. سینمای مصر هر سال فیلمهای جذابی را تولید میکند.اما درمجموع فکر می کنم که بهارعربی باعث شکوفایی سینمای عرب زبانها شد. من در تونس در جشنواره فیلم کارتاژ داور بودم. فیلمهای عربی بسیار خوبی در این جشنواره به نمایش گذاشته شد. مانند فیلم محمود بن محمود به نام فتوا که من بشدت دیدن این فیلم را توصیه میکنم. یک فیلم دیگر نیز درباره موضوع تروریسم در این جشنواره وجود داشت که بسیار خوش ساخت بود. بیشتر فیلمهای عرب زبانان از یک الگو پیروی میکنند که برای مخاطبان جذابیت ندارند چون شما قبلا این مدل فیلم را دیده اید. اما فیلمهایی هم تولید میشوند که میخواهند این قواعد را زیرپا بگذارند مانند «یوم الدین» که در این جشنواره نیز حضور دارد.
نظرتان نسبت به برچیده شدن مطبوعات کاغذی در دنیا چیست؟ بسیاری از روزنامههای دنیا کم کم چاپ کاغذی را حذف و به همان وب سایت هایی که دارند، بسنده میکنند.رفته رفته رسانه های دیجیتال دارد جایگزین مطبوعات کاغذی میشود.
میدانی به نظرم اجتناب ناپذیر است. باید این را بپذیریم. برای مثال روزنامهای که من در آنجا کار میکنم-هالیوودریپرتر- تنها ممکن است در هفته یکی از نقدهای من را چاپ کند که احتمالا یادداشتی از من درباره یک فیلم بزرگ هالیوودی خواهد بود. اما همین هالیوود ریپرتر در وب سایت خود صدها نقد منتشر میکند. و نکته اصلی اینجاست که مجله هالیوودریپرتر را تنها افرادی که در ایالت کالیفرنیا ساکن هستند میخوانند، اما نقدهایی که به صورت آنلاین منتشر میشود در تمام دنیا خوانده میشود. بنابراین ما با انتشار آنلاین رهبری بیشتری در عرصه سینما داریم و تاثیرگذاری بیشتری داریم و با مخاطب بیشتری در ارتباط هستیم. بنابراین این نکته مثبتی برای وب سایت ماست.
حرف آخر؟
چون من در بخاطر سپردن اسامی فیلمها خوب نیستم! بگذار بابت بهترین فیلمی که در سال گذشته دیدم، فکر کنم!(می خندد)